Các giá hầu đồng: Thứ tự tên cách nhận biết trang phục lời văn xin lộc

Hầu đồng vẫn là một nhu cầu tâm linh quan trọng, đại diện cho hình thức tín ngưỡng dân gian của một phần người dân Việt Nam. Điều này khiến các giá hầu đồng trở thành một chủ đề được nhiều người quan tâm và tìm hiểu. Những nghi lễ này thường được tổ chức định kỳ trong năm, thường diễn ra tại các dịp lễ tiết, đặc biệt tại các đền thánh và phủ mẫu.

Ngoài việc tham gia lên đồng để tiếp xúc và giao tiếp với thần linh, truyền thống tâm linh ở Việt Nam còn niềm tin rằng sau khi người khuất mạng, linh hồn của họ vẫn tồn tại và tiếp tục quan sát cuộc sống, bảo vệ và mang lại những điều tốt lành cho người thân đang sống. Mời bạn tìm hiểu thêm chi tiết qua chia sẻ của Nội Thất Smart.

Thứ tự các giá hầu trong 1 vấn hầu

Dưới đây là trình tự các gia và các phần trong lễ hầu đồng:

I. Trình tự một giá hầu:

1. Lên khăn áo
2. Múa lễ
3. Phán truyền và thăng m nhạc

II. Trình tự các gia trong một vấn hầu:

Thỉnh Tam Tòa Quốc Mẫu

Nhà Trần

• Đức Ông Trần Triều hiển thánh
• Nhân Võ Hưng Đạo Đại Vương
• Tứ vị Vương Tử
  • Hưng Vũ Vương
  • Hưng Hiến Vương
  • Hưng Nhượng Vương
  • Hưng Trí Vương
• Vương Cô Đệ Nhị
• Quyên Thanh Công Chúa
• Đại Hoàng Công Chúa
• Vương Tể Phạm Ngũ Lão
• Đức Ông Tả Hữu
• Ông Yết Kiêu
• Ông Dã Tượng
• Cô Bé Cửa Suốt
• Cậu Bé Cửa Đông

Hội đồng Chúa

• Tam Vị Chúa Mường (Tam Tòa Chúa Bói)
• Chúa Tây Thiên Đệ Nhất
• Chúa Nguyệt Hồ Đệ Nhị
• Chúa Lâm Thao Đệ Tam
• Chúa Thác Bờ
• Chúa Long Giao
• Chúa Cà Fê
• Chúa Năm Phương
• Chúa Mọi

Ngũ Vị Tôn Ông

• Quan Lớn Đệ Nhất Thượng Thiên
• Quan Lớn Đệ Nhị Giám Sát
• Quan Lớn Đệ Tam Thoải Phủ
• Quan Lớn Đệ Tứ Khâm Sai
• Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Tranh
  • Quan Điều Thất
  • Quan Triệu Tường

Thập Nhị Chầu bà

• Chầu Đệ Nhất
• Chầu Đệ Nhị
• Chầu Đệ Tam
• Chầu Đệ Tứ
• Chầu Năm Suối Lân
• Chầu Lục Cung Nương
• Chầu Bảy Kim Giao
• Chầu Bát Nàn Tiên La
• Chầu Cửu Tỉnh Sòng Sơn
• Chầu Mười Đồng Mỏ
• Chầu Bé Bắc Lệ

Tứ Phủ Ông Hoàng

• Ông Hoàng Cả Quận Vân
• Ông Hoàng Đôi Người Mán
• Ông Hoàng Bơ Thoải Cung
• Ông Hoàng Tư
• Ông Hoàng Năm
• Ông Hoàng Lục Thanh Hà
• Ông Hoàng Bảy Bảo Hà
• Ông Hoàng Bát Quốc (Quan Bắc Quốc)
• Ông Hoàng Chín Cờn Môn
• Ông Hoàng Mười Nghệ An

Tứ Phủ Tiên Cô

• Cô Cả Thượng Thiên
• Cô Đôi Thượng Ngàn
• Cô Bơ Bông
• Cô Bơ Tây Hồ
• Cô Tư Ỷ La
• Cô Năm Suối Lân
• Cô Sáu Lục Cung
• Cô Bảy Kim Giao
• Cô Tám Đồi Chè
• Cô Chín Thượng Ngàn
• Cô Chín Giếng (Cô Chín Sòng)
• Cô Mười Mỏ Ba
• Cô Bé Đông Cuông
• Cô Bé Tân An
• Cô Bé Núi Dùm
• Cô Bé Minh Lương
• Cô Bé Mỏ Than
• Cô Bé Suối Ngang
• Cô Bé Thác Bờ
• Cô Bé Bản Đền
• Cô Đôi Cam Đường

Tứ Phủ Thánh Cậu

• Cậu Hoàng Cả Phủ Giầy
• Cậu Hoàng Cả Sòng Sơn
• Cậu Hoàng Đôi
• Cậu Hoàng Bơ
• Cậu Hoàng Tư
• Cậu Hoàng Năm
• Cậu Hoàng Bé Đồi Ngang
• Cậu Bén Bản Đền

Quan Hạ Ban

1. Hoàng Hổ Thần Tướng
2. Thanh Hổ Thần Tướng
3. Xích Hổ Thần Tướng
4. Bạch Hổ Thần Tướng
5. Hắc Hổ Thần Tướng
6. Thanh Xà Đại Tướng
7. Bạch Xà Đại Tướng

Cách Nhận Biết Các Giá Hầu Đồng

Hầu đồng là một biểu hiện quan trọng của văn hoá tâm linh ở Việt Nam. Tuy nhiên, trong một lễ hầu có đến 36 giá hầu, việc nhận biết được vị Thánh Thần nào đang hiện diện và phục vụ là một thách thức lớn. Người thực hiện hầu đồng phải dựa vào sự trải nghiệm, kiến thức, và kết nối tâm linh để xác định vị Thánh Thần cụ thể.

Để cầu xin một điều gì đó từ vị Thánh Mẫu, người hầu cần phải đắc đạo và tuân theo quyền phép của vị Thánh Mẫu đó. Điều này bao gồm việc biết cách lấy ý chỉ từ vị Thánh, tuân thủ các nghi lễ và ritơ của lễ hầu, và đảm bảo rằng mình đang thực hiện việc cầu xin một cách tôn trọng và phù hợp với ý của vị Thánh Mẫu.

Nhớ rằng hầu đồng không chỉ là một nghi lễ, mà còn là một hành trình tâm linh và tương tác giữa người hầu và thế giới siêu nhiên. Việc tôn trọng và hiểu biết sâu hơn về truyền thống này sẽ giúp người thực hiện hầu đồng trải nghiệm một cách sâu sắc hơn và tôn vinh nét đẹp văn hoá và tâm linh của nó.

A. TAM TÒA THÁNH MẪU:

Nếu không tính đến Ngọc Hoàng, ba vị Thánh Mẫu được coi là ba vị thần tối cao nhất trong đạo Mẫu. Trong lễ hầu đồng, người thực hiện phải thỉnh ba vị Thánh Mẫu trước khi tiến hành thỉnh các vị thần khác. Quy định này đặt ra rằng khi thỉnh Mẫu, người hầu đồng không được mở khăn phủ diện, mà chỉ đảo bóng rồi xa giá. Điều này là một nguyên tắc quan trọng không được vi phạm và chỉ sau khi kết thúc việc thỉnh Mẫu, từ hàng Trần Triều trở đi, mới được mở khăn để tiếp tục lễ hầu đồng.

Theo tín ngưỡng cổ xưa, ba giá Mẫu hóa thân vào ba giá Chầu Bà, từ Chầu Đệ Nhất đến Chầu Đệ Tam. Do đó, coi như Ba giá Chầu Bà là sự hóa thân của Ba giá Mẫu trong lễ hầu đồng. Ba giá Mẫu trong Tứ Phủ gồm:

1. Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên, hay còn gọi là Cửu Trùng Thanh Vân Công Chúa, thường được xem như Công Chúa Liễu Hạnh. Đền thờ Mẫu Liễu này có mặt ở nhiều địa điểm, nhưng di tích lớn nhất chắc chắn là Phủ Dày, Vụ Bản, Nam Định, nơi mà lễ hội Mẫu Liễu diễn ra vào ngày 3/3 âm lịch. Truyền thuyết kể rằng đây chính là nơi Mẫu Liễu Hạnh hạ trần. Các đền thờ khác bao gồm Phủ Chính, Phủ Công Đồng, và Phủ Bóng. Ngoài ra, Đền Sòng ở Thanh Hoá và Phủ Tây Hồ ở Hà Nội cũng là nơi tôn vinh Mẫu Liễu Hạnh.
2. Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn, gọi là Đông Cuông Công Chúa, được xem như vị Thánh Mẫu chịu trách nhiệm cai quản vùng Thượng Ngàn (rừng núi). Đền thờ chính của Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn là Đền Đông Cuông, nằm tại Tuần Quán, tỉnh Yên Bái.
3. Mẫu Đệ Tam Thoải Cung, tên là Xích Lân Long Nữ, được truyền thuyết là vị Thánh Mẫu, con của Vua Bát Hải Động Đình, người cai quản các sông, biển và các dòng nước trên đất Nam Việt. Thông thường, người ta xây đền thờ bà tại các khu vực gần cửa sông và cửa biển để cầu cho biển luôn bình yên và sóng biển trở nên êm ả.

Những vị Thánh Mẫu này thường được tôn vinh với lễ hội và đền thờ ở nhiều nơi trên lãnh thổ Việt Nam, thể hiện sự kết nối sâu sắc giữa tín ngưỡng và văn hoá dân gian.

B. Chư vị Trần Triều

Dân gian ở nước ta thường nói: “Tháng tám hội Cha, tháng ba hội Mẹ.” Trong câu này, “Mẹ” đề cập đến Mẫu Liễu Hạnh, còn “Cha” là Đức Thánh Trần Hưng Đạo, cùng với một số thần được gọi chung là hàng Trần Triều. Tuy nhiên, theo tín ngưỡng dân gian, hai phe Đạo Mẫu (Tam Tòa Thánh Mẫu) và Trần Triều thường có mối quan hệ giao tranh, do đó, người thực hiện hầu đồng chỉ khi nào họ có căn mạng phù hợp thì mới thỉnh và hầu về các thần thuộc hàng Trần Triều sau khi hầu về Mẫu. Ngược lại, thông thường họ không thỉnh về hàng Trần Triều.

Các chư vị Trần Triều bao gồm:

1. Đức Thánh Ông Trần Triều, hay còn gọi là Hưng Đạo Đại Vương, được tôn vinh bởi tín ngưỡng dân gian như Đức Thánh Trần. Ngài được coi là vị thần giúp dân trừ ma, đẩy lùi dịch bệnh, và bảo vệ khỏi quỷ ám. Khi hầu đồng về giá này, thanh đồng thường mặc áo bào đỏ thêu hình rồng, cầm thanh đao. Ngoài ra, trong một nghi lễ truyền thống, người hầu đồng còn thực hiện động tác thắt cổ với dải lụa đỏ. Đền thờ của Đức Thánh Ông Trần Triều có mặt ở nhiều nơi, nhưng lớn nhất có lẽ là đền Kiếp Bạc, Chí Linh, Hải Dương, nơi lễ hội mở vào ngày 20/8 âm lịch.
2. Đệ Nhất Vương Cô, là con gái lớn của Hưng Đạo Đại Vương. Khi thể hiện trong lễ hầu đồng, Đệ Nhất Vương Cô thường mặc áo đỏ với hình rồng thêu, đội khăn đóng, và vấn khăn đỏ phủ lên đầu. Một số hầu đồng tập trung tôn vinh Đức Thánh Trần và Đệ Nhất Vương Cô.
3. Đệ Nhị Vương Cô, là con gái thứ của Hưng Đạo Đại Vương. Trong lễ hầu đồng, Đệ Nhị Vương Cô thường mặc áo xanh với hình rồng thêu, đội khăn đóng, và vấn khăn xanh phủ lên đầu. Ngoài ra, cô còn cầm kiếm và cờ, được cho là có khả năng trừ tà và đuổi quỷ. Người thực hiện hầu đồng thường đốt một bó hương và ăn lửa để tróc tà trong nghi lễ này.

C. Tam Vị Chúa Mường

Trên Toà Sơn Lâm Sơn Trang, có tổng cộng 18 Chúa Bói và 12 Chúa Chữa, nhưng trong lễ hầu đồng, chỉ có ba vị tối thượng được tôn là Tam Vị Chúa Mường. Ba vị này đều là phụ nữ xuất sắc, cả đời họ phụng sự và giúp đỡ dân chúng cũng như triều đình, vì vậy họ được tôn vinh và được xây đền thờ. Tam Vị Chúa Mường bao gồm:

1. Chúa Đệ Nhất Thượng Thiên: Bà được coi là người hỗ trợ vua trong việc quản lý quốc gia và bảo vệ an dân. Theo tín ngưỡng, bà còn là người nắm giữ sổ Tam Tòa và trông nom mọi việc, do đó, bà được tôn vinh như Chúa Thượng. Tuy nhiên, Chúa Đệ Nhất Thường ít khi ngự đồng. Thông thường, trong lễ hầu đồng mở đàn mà có dâng đàn Chúa Bói, người ta thường thỉnh bà về để chứng tòa Chúa Đệ Nhất. Khi ngự đồng, Chúa Đệ Nhất mặc áo đỏ (áo lụa thêu hình phượng hoặc áo gấm), cầm quạt khai quang. Chúa Tây Thiên không có đền thờ chính, nhưng bà được thờ tại Đền Hùng ở tỉnh Phú Thọ và cũng được thờ cận bên Mẫu Tây Thiên ở Tam Dương, Tam Đảo, Vĩnh Phúc. Ngày hội chính của Chúa Đệ Nhất Tây Thiên là ngày 10 tháng 05 âm lịch (tương truyền là ngày bà giáng hạ trần phàm).
2. Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ, thường gọi là Chúa Nguyệt Hồ: Bà được coi là người có khả năng xem bói tốt nhất. Truyền thuyết kể rằng mỗi khi vua ra trận, ông đều thỉnh bà tới để xem và đốt tay xem xét. Trong Tam Vị Chúa Mường, Chúa Nguyệt Hồ được tôn là bà Chúa Bói nổi tiếng nhất và thường ngự đồng. Thông thường, khi có mở đàn Chúa Bói mà không thỉnh được cả Tam Vị Chúa Mường về ngự, người ta thường thỉnh bà để chứng tòa. Khi ngự đồng, Chúa Nguyệt Hồ mặc áo xanh và thường múa mồi. Đền thờ chính của bà nằm ở Đền Nguyệt Hồ gần ga Kép, chợ Bố Hạ, tỉnh Bắc Giang (tương truyền là nơi nguyên quán của bà Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ). Ngày hội chính của Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ là ngày 15 và 16 tháng 02 âm lịch.
3. Chúa Đệ Tam Lâm Thao, thường được gọi là Chúa Chữa hoặc Chúa Ót: Bà được truyền thuyết là công chúa, con gái của Vua Hùng, từ nhỏ đã bị hỏng một bên mắt. Tuy vậy, bà luôn tận tâm phục vụ vua cha và dân chúng, đặc biệt trong việc quản lý quân đội và bốc thuốc nam. Bà đã đi khắp vùng đất để cứu giúp dân lành. Bà Chúa Đệ Tam Lâm Thao cũng là người mộ đạo, thường xuyên ăn chay và niệm phật để cầu cho an lành của đất nước. Giống như hai vị Chúa trên, khi người ta dâng đàn Chúa Bói, thường thì thỉnh Chúa về để chứng tòa Chúa Đệ Tam. Khi ngự đồng, bà thường mặc áo trắng, và có khi thực hiện múa mồi. Chúa Lâm Thao được thờ chính tại Đền Lâm Thao ở Cao Mại, Việt Trì, Phú Thọ (tương truyền là nơi nguyên quán của bà khi xưa chúa lập kho quân đội và bốc thuốc cứu dân). Ngày hội chính của Bà Chúa Đệ Tam Lâm Thao tương truyền là ngày 25 tháng 12 âm lịch.

D. Ngũ Vị Tôn Ông – Công Đồng Quan Lớn

Đây là những vị quan lớn trong Tứ Phủ, những nhân vật danh tiếng và xuất sắc trong lịch sử, được tôn vinh trong lễ hầu đồng. Họ cai quản các vùng đất bốn phương và thường được coi như các hoàng tử hay danh tướng với những đóng góp lớn cho quốc gia. Dù gọi là Ngũ Vị Tôn Ông (với năm vị) nhưng ở một số nơi, có thể thỉnh đến sáu vị sau:

1. Quan Đệ Nhất: Thường được tôn là Tôn Quan Đại Thần, có tước hiệu Công Hầu, ngôi Thượng Thiên. Khi ngự đồng, mặc áo đỏ thêu hình rồng và thực hiện lễ tế và chứng sớ điệp.
2. Quan Đệ Nhị: Gọi là Quan Thanh Tra Giám Sát, được tôn vinh với tước hiệu Thái Hoàng. Tương truyền, ông cai quản sơn lâm thượng ngàn, kiểm soát thiên địa và có khả năng thống trị các yếu tố thiên nhiên, như mưa và gió. Khi ngự đồng, mặc áo xanh thêu rồng. Đền thờ chính của Quan Đệ Nhị là Đền Quan Giám, ở Lạng Sơn, và lễ hội chính diễn ra vào ngày 10 tháng 11 âm lịch.
3. Quan Đệ Tam: Thường được gọi là Quan Tam Phủ hay Bơ Phủ Vương Quan, có tước hiệu Thái Tử Đệ Tam. Con của Vua Bát Hải Động Đình, ông cai quản kỉ cương nơi Long Cung và có trách nhiệm quản lý các con sông trên khắp miền Nam. Theo truyền thuyết, ông đã cống hiến cuộc đời mình để cứu dân trong trận chiến bên sông Lục Đầu.
4. Quan Đệ Tứ: Còn gọi là Quan Khâm Sai, được tôn vinh với tước hiệu Thái Tử Thiên Cung. Ông cai quản Tam Giới Tứ Phủ và là người thụ đạo phật thiền. Khi ngự đồng, mặc áo vàng thêu hình rồng, nhưng ít người hầu đồng về giá này.
5. Quan Đệ Ngũ: Thường được biết đến như Quan Tuần Tranh, có tước hiệu Công Hầu. Là một tướng tài xuất sắc dưới thời Hùng Vương 18, ông cai quản miền duyên hải sông Tranh và đã giúp vua chống lại giặc Triệu Đà. Tuy nhiên, ông bị oan uất và bị đày về Kì Cùng, Lạng Sơn. Ông cai quản thiên binh nhà trời và được thờ phụng ở các cửa sông, trong đó, có Đền Quan Lớn Tuần Tranh ở Ninh Giang, Hưng Yên, và Đền Kì Cùng, Lạng Sơn. Khi ngự đồng, ông mặc áo lam thêu rồng và cầm long đao để giúp dân tróc quỷ và trừ tà. Lễ hội chính của ông diễn ra vào ngày 25 tháng 5 âm lịch.
6. Quan Điều Thất: Là vị quan thứ 7 trong hàng, và chỉ một số nơi thỉnh về để ngự đồng (như Hải Phòng, Hưng Yên, Bắc Ninh). Theo truyền thuyết, ông cũng là con của vua Bát Hải Động Đình và đã giúp dân trong việc trải qua những khó khăn. Khi ngự đồng, ông mặc áo đỏ điều và thêu hình rồng.

E. Tứ Phủ Chầu Bà

Trong Tứ Phủ, các vị Chầu Bà là những phụ nữ tôn quý với phẩm hạnh đạo đức cao hoặc là các nữ tướng có đóng góp lớn cho dân tộc và quốc gia, được nhân dân thờ phụng và được tôn vinh bằng cách trở thành các vị Chầu Bà cai quản sông núi và quản lý các vấn đề liên quan đến cuộc sống của con người. Hàng Tứ Phủ Chầu Bà ban đầu có 12 vị, nhưng ở một số nơi có thể thời gian và truyền thống làm thay đổi, thêm vào hàng thứ 3 và thứ 5 hai vị Chầu Bà nữa.

Dưới đây là danh sách các vị Chầu Bà trong Tứ Phủ:

1. Chầu Đệ Nhất Thượng Thiên: Được coi là hóa thân của Mẫu Đệ Nhất trong lễ hầu đồng. Là vị Chầu tối thượng và đứng đầu hàng Chầu, ngự tại Ngọc Điện, Thượng Giới. Tuy nhiên, ít người hầu đồng về giá này.
2. Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn: Được coi là hóa thân của Mẫu Đệ Nhị. Bà vốn là Công Chúa Thiên Thai và giảm xuống địa phương để cai quản thượng ngàn và tam thập lục châu. Khi ngự đồng, Chầu Đệ Nhị mặc áo xanh thêu hoa và đầu đội khăn xanh, cài trâm hoa. Bà cầm mồi tượng trưng cho bó đuốc. Có nghi lễ Trình Trầu với các đệ tử vào ngày lễ Thượng Nguyên để trình phát cho vị này.
3. Chầu Đệ Tam Thoải Cung: Được coi là hóa thân của Mẫu Đệ Tam. Là Lân Nữ Công Chúa, Ngọc Hồ Thần Nữ, con của vua Thủy Tề. Bà ngự tại Thủy Phủ Thiên Thai ở Thoải Cung, Tam Phủ, và được coi là người cai quản các sông suối, biển, và hồ mạch nước trên đất Việt.
4. Chầu Đệ Tứ Khâm Sai: Là Chiêu Dung Công Chúa và được tôn vinh với danh hiệu Chầu Bà Khâm Sai. Bà giúp dân và có quyền tra sổ Thiên Đình để thay đổi số mệnh con người. Khi ngự đồng, Chầu Đệ Tứ mặc áo vàng thêu hình rồng, cầm kiếm và cờ.
5. Chầu Năm Suối Lân: Là vị Chầu trên Sơn Trang Thượng Ngàn và trấn giữ cửa rừng Suối Lân. Khi ngự đồng, Chầu Năm Suối Lân mặc áo xanh hoặc áo lam thêu hoa đỏ và đội khăn chàm tím.
6. Chầu Lục Cung Nương: Là Lê Triều Lục Cung Công Chúa trên Thượng Ngàn, cũng như Chầu Năm Suối Lân, bà trấn giữ cửa rừng Chín Tư. Khi ngự đồng, Chầu Lục Cung Nương mặc trang phục gần giống với Chầu Năm Suối Lân.
7. Chầu Bảy Kim Giao: Vị Chầu Bà này cai quản giếng âm dương điều hòa định thái. Khi ngự đồng, Chầu Bảy Kim Giao mặc áo gấm tím.
8. Chầu Tám Bát Nàn: Tên thật của bà là Vũ Thục Nương. Bà là Nữ Tướng trong cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng và đã hy sinh để bảo vệ dân làng khỏi Bát Nạn (8 nạn). Khi ngự đồng, Chầu Tám Bát Nàn mặc áo vàng, đeo vòng bạc và đai xanh, chân quấn xà cạp, và cầm kiếm cờ hoặc mồi.
9. Chầu Chín Cửu Tỉnh: Cai quản giếng âm dương điều hòa định thái. Khi ngự đồng, Chầu Chín Cửu Tỉnh mặc áo hồng và cầm quạt khai quang.
10. Chầu Mười Mỏ Ba: Là Nữ Tướng trấn giữ ải Chi Lăng và giúp vua Lê Thái Tổ đánh bại tướng giặc Liễu Thăng. Khi ngự đồng, Chầu Mười Mỏ Ba mặc áo vàng, đeo vòng bạc và đai xanh mĩ miều, và cầm kiếm cờ hoặc mồi.
11. Chầu Bé Thượng Ngàn: Là vị Chầu Bà của dân tộc “Mọi”, cai quản chín giếng. Khi ngự đồng, Chầu Bé Thượng Ngàn mặc quầy (váy) xám, đầu chít khăn thổ cẩm, chân quấn xà cạp, vai đeo gùi và cầm mồi soi đường.
12. Chầu Bé Thoải Cung: Là Chầu Bà ở dưới Thoải Cung, không phải trên Thượng như các Chầu Bé ở hàng thứ 11. Tuy nhiên, ít người hầu

G. Tứ Phủ Ông Hoàng

Tương tự như hàng Quan Lớn, các Ông Hoàng cũng là những hoàng tử hay danh tướng có tài năng và đã giúp đỡ dân tộc và đất nước, vì vậy họ được nhân dân tôn thờ và thần sùng. Dưới đây là danh sách các vị Ông Hoàng trong Tứ Phủ:

1. Ông Hoàng Cả: Là con của Đức Vua Cha, ông mang vẻ lịch lãm và tươi tắn, mang lại ấm no và hạnh phúc cho nhân dân. Khi ngự đồng, ông mặc áo đỏ thêu rồng thành hình chữ thọ, đội khăn xếp, và có phủ vỉ lép màu đỏ.
2. Ông Hoàng Đôi: Còn được gọi là Quan Triệu Tường. Ông là một danh tướng của họ Nguyễn, đã có đóng góp lớn trong việc dẹp Mạc và đưa nhà Lê trở lại quyền lực. Khi ngự đồng, ông mặc áo xanh thêu rồng thành hình chữ thọ, đội khăn xếp, có phủ vỉ lép màu xanh, và cầm lá cờ lệnh to may bằng vải ngũ sắc. Đền thờ của ông là Đền Quan Triệu ở Thanh Hóa.
3. Ông Hoàng Bơ: Là con của vua Bát Hải Động Đình, ông thường được tôn là Ông Hoàng Bơ và được biết đến là người giúp đỡ người làm kinh doanh buôn bán và ngư dân trong việc đánh cá. Khi ngự đồng, ông mặc áo trắng thêu rồng thành hình chữ thọ, đeo đai vàng, đội khăn xếp có phủ vỉ lép trắng, và có thể cầm đôi hèo hoa hoặc một tay cầm quạt và một tay cầm mái chèo. Đền thờ của ông thường được xây gần các cửa sông.
4. Ông Hoàng Bơ Bắc Quốc: Ông này ban đầu là một thương gia từ Trung Quốc, sau đó chuyển đến Nam Việt và được biết đến như Ông Hoàng Bơ Bắc Quốc để phân biệt với Ông Hoàng Bơ Thoải của Việt Nam. Khi ngự đồng, ông mặc áo tàu đội và đội mũ ô sa. Đền thờ của ông là Đền Quan trên Bắc Giang.
5. Ông Hoàng Bảy Bảo Hà: Ông là con của vua Thượng Đế Ngọc Hoàng, sau khi giáng trần ông đến với người dân trong họ Nguyễn, người Tày Nùng làm con thứ 7. Ông đã có công giúp vua Lê trong việc dẹp giặc ở biên giới và giúp nhân dân khai hoang và xây dựng làng xóm. Sau khi ông hy sinh và bị trôi dạt đến nơi gần phà Trái Hút, người dân đã xây đền để thờ ông. Khi ngự đồng, ông mặc áo lam thêu rồng thành hình chữ thọ, đội khăn xếp với vỉ lép xanh lam, cầm đôi hèo hoa phi ngựa đi chấm đồng. Đền thờ của ông nằm tại Đền Bảo Hà, bên bến phà Trái Hút, thị xã Lào Cai.
6. Ông Hoàng Mười Nghệ An: Còn được gọi là Ông Mười Củi. Ông ban đầu là một thần tiên trong Đào Nguyên và sau đó trở thành một danh tướng dưới thời nhà Lê. Ông không chỉ là người giỏi cầm quân mà còn có tài năng về văn chương và thơ phú. Khi ngự đồng, ông mặc áo vàng thêu rồng thành hình chữ thọ, đội khăn xếp và có vỉ lép vàng trên đầu. Các đệ tử thường cài tờ tiền vào que hương tượng trưng cho việc dâng ông. Người muốn xuất ngoại, kinh doanh buôn bán, hoặc học hành thành công thường đến thờ ông để xin lộc. Đền thờ của ông nằm tại Đền Chợ Củi, qua cầu Bến Thủy, bên dòng sông Lam, Nghệ An.

Tứ Phủ Tiên Cô là một tập hợp các nàng tiên phụng sự Thánh Mẫu, Chúa Mường và Chầu Bà. Những Tiên Cô này được biết đến với phẩm hạnh đoan trang, dũng cảm, và có đóng góp quan trọng cho cộng đồng nên đã được tôn thờ trong các ngôi đền. Dưới đây là danh sách và mô tả về mỗi Tiên Cô trong Tứ Phủ Tiên Cô:

1. Cô Nhất Thượng Thiên: Là Tiên Nữ ở Ngọc Điện, phục vụ Vua Mẫu. Cô thường giúp người trần gian và chuyển lời kêu cầu đến các thần. Cô cũng có khả năng biến thuốc trị bệnh. Khi tượng thần, cô mặc áo lụa đỏ với hoa phượng thêu, đội khăn đóng và cầm quạt ngà. Đền Cô Nhất thường nằm tại Nam Định.
2. Cô Đôi Thượng Ngàn: Cô là Công Chúa Sơn Tinh, hầu Vua Mẫu ba tòa. Cô tài năng và được yêu thương bởi Vua Bà. Cô thường mặc áo lá xanh và có vấn khăn hình hoa, tay cầm mồi. Đền Cô thường nằm gần Đền Đông Cuông, với một giếng nước quanh năm trước cửa đền.
3. Cô Bơ Hàn Sơn: Còn gọi là Cô Bơ Bông, con của Vua Thủy Tề và hầu trong Cung Quảng Hàn. Cô xinh đẹp và giỏi hát. Khi hiện thân, cô mặc áo trắng pha màu tuyết, đội khăn đóng, vấn khăn ngang ba màu và cầm mái chèo để du ngoạn khắp nơi. Cô cũng thường cầm dải lụa để đo đất và đo mây. Đền Cô Ba Bông thường nằm ở Hà Trung, Thanh Hóa.
4. Cô Tư Ỷ La: Cô này theo hầu Mẫu Thượng. Cô xinh đẹp và tinh tế, được Mẫu yêu thương. Khi thong dong, cô thường thăm cảnh Tây Hồ trong chiếc áo lụa vàng, thêu hoa lá. Đền Ỷ La là nơi cư ngụ của cô.
5. Cô Năm Suối Lân: Là Tiên Nàng người dân tộc hầu Chầu Năm Suối Lân. Cô quản lý suối Suối Lân ở Thượng Ngàn. Khi hiện thân, cô mặc áo xanh hoặc áo lam, đội vấn khăn hình củ ấu và cầm mồi lửa. Đền Cô thường nằm gần đền Chầu Năm, bên bờ sông Hóa ở Lạng Sơn.
6. Cô Sáu Sơn Trang: Cô là Tiên Nàng hầu Mẫu Thượng Trang Châu. Cô cũng có khả năng bốc thuốc chữa bệnh. Khi hiện thân, cô mặc áo lam ngắn vạt, chít khăn xanh, cầm bó mồi. Cô còn có khả năng thêu hoa dệt lụa.
7. Cô Bảy Kim Giao: Cô này theo hầu Chầu Bảy Kim Giao trên đất Thanh Liên, Mỏ Bạch, Thái Nguyên. Cô thường mắc võng đào cùng bạn tiên và hát ca vào ban đêm. Khi ngự đồng, cô mặc áo lụa tím.
8. Cô Tám Đồi Chè: Cô là thiếu nữ hái chè ở Hà Trung, Thanh Hóa. Mặc dù chưa nhận được đền đáp, cô được dân làng tôn thờ tại đền Phong Mục. Cô mặc áo xanh váy xanh, đội khăn xanh, và khi hiện thân, cô múa mồi rồi múa dáng điệu hái chè.
9. Cô Chín Sòng Sơn: Cô còn được gọi là Cô Chín Giếng, Chín Rồng, Chín Suối, theo hầu Mẫu Sòng. Cô có tài xem bói và có khả năng thần thông. Người dân tin tưởng vào khả năng của cô và thường lập đền thờ để cầu đảo linh ứng. Cô thường mặc áo hồng phớt màu đào phai và có thể múa quạt, cờ, hoặc thêu hoa dệt lụa.
10. Cô Mười Mỏ Ba: Cô này theo hầu Chầu Mười Mỏ Ba và tham gia cùng vua trong cuộc chiến đánh giặc Ngô. Khi hiện thân, cô mặc áo vàng, cầm cung kiếm và cưỡi ngựa xông pha vào trận mạc. Đền Chầu Mười thường là nơi thờ cô.
11. Cô Bé Thượng Ngàn: Như Chầu Bé, những Tiên Cô Bé này phụng sự Mẫu Thượng Ngàn tại Tòa Sơn Trang. Các cô bé thường mặc quần áo thổ cẩm, chân quấn xà cạp, đeo kiềng bạc, tay cầm ô và đeo gùi. Dưới danh sách các cô bé này và nơi chúng thường được thờ:
12. Cô Bé Thượng Ngàn (Thị Xã Lạng Sơn)
13. Cô Bé Suối Ngang (Hữu Lũng)
14. Cô Bé Đèo Kẻng (Thất Khê)
15. Cô Bé Đông Cuông (Yên Bái)
16. Cô Bé Tân An (Lào Cai)
17. Cô Bé Cây Xanh (Bắc Giang)
18. Cô Bé Nguyệt Hồ (Bắc Giang)
19. Cô Bé Minh Lương (Tuyên Quang)
20. Cô Bé Cây Xanh (Tuyên Quang)
21. Cô Bé Thác Bờ (Hòa Bình)
22. Cô Bé Thoải Phủ: Cô Bé này ngự dưới tòa Thoải Phủ, thường tráng bóng mà không mở khăn, đứng hàng thứ 12 trong các cô.

Tứ Phủ Tiên Cô đại diện cho những giá trị văn hóa và tâm linh của người dân Việt Nam. Các cô tiên này thể hiện sự đoàn kết, lòng dũng cảm và lòng hiếu thảo của con người trong việc vun đắp và bảo vệ vùng đất, cũng như chăm sóc sức khỏe và hạnh phúc cho cộng đồng.

Tứ Phủ Thánh Cậu: Tứ Phủ Thánh Cậu bao gồm các vị cậu trẻ, tinh nghịch, thường được coi là bảo vệ và phù hộ cho các gia đình buôn bán và những người mong muốn học hành tốt. Các cậu này có vai trò quan trọng trong việc mang lại may mắn và thành công cho con người.

Danh sách các cậu trong Tứ Phủ Thánh Cậu:

1. Cậu Hoàng Cả
2. Cậu Hoàng Đôi
3. Cậu Hoàng Bơ
4. Cậu Bé a (Cậu Bé Đồi Ngang, còn được gọi là Cậu Hoàng Quận)
5. Cậu Bé b (Cậu Bé Đồi Non)

Ngoài ra, tại mỗi bản đền, thường còn có một cậu bé được gọi là “cậu bé bản đền,” có nhiệm vụ coi giữ và bảo vệ đền thờ. Các cậu bé này thường được gọi theo tên của địa điểm nơi đền thờ, ví dụ như Cậu Bé Phủ Bóng, Cậu Bé Đông Cuông…

Các cậu trong Tứ Phủ Thánh Cậu thường mặc áo cánh với các màu khác nhau, phù hợp với từng giá. Họ đội khăn, đeo hoa cài trên hai bên tay, chân quấn xà cạp và đi giày thêu. Các cậu thường thực hiện các lễ tấu và có thể tham gia vào các hoạt động như hèo hoặc múa lân.

Tứ Phủ Thánh Cậu mang trong mình sự đáng yêu, tinh thần tươi trẻ và sự mong muốn mang lại điều tốt lành cho cộng đồng. Họ thể hiện tinh thần phụng sự và sự tương trợ trong cuộc sống hàng ngày của mọi người.

Trên đây, Nội Thất Smart đã chia sẻ về các giá hầu đồng trong 1 vấn hầu. Mong rằng bạn đã nhận được thông tin hữu ích từ bài viết này.

Nhiều người cũng quan tâm:
36 chữ bùa Lỗ Ban bí truyền và phù chú tâm linh làm nhà, tình yêu, đòi nợ, cầu tài, trị bệnh
Bùa 5 Ông là gì? Cách luyện và hóa giải bùa Năm Ông Phật Lục Tổ Xiêm
9 chữ bùa trong kinh cứu khổ Quan Âm Và Phẩm Phổ Môn.